Bij seksuele problemen wordt al gauw gedacht aan problematische zaken die direct met seksuele gemeenschap te maken hebben, of beter met het onvermogen daartoe zoals vaginisme en impotentie. Maar tot seksuele problemen kunnen ook worden gerekend de in feite normale problemen die liggen op het gebied van de seksualiteit, zoals bv. een bepaald gespreksonderwerp niet durven aanroeren. Ik geef wat voorbeelden. Het zou kunnen, dat je met je partner zou willen bespreken dat je een keer bent vreemd gegaan, uit oogpunt van eerlijkheid. Of om je schuldgevoel kwijt te raken. En zou je er wel goed aan doen het te vertellen?
Het kan ook gaan over ongewenst gedrag van je partner of van je zelf binnen de relatie, en wat invloed heeft op je seksuele beleving, of over het niet kunnen aangaan van seksuele relaties, over veranderingen in libido. Of je fantaseert over vreemdgaan en dat bezwaart je. Of je hebt een vermoeden dat je partner op dit punt niet helemaal te vertrouwen is, maar hoe kaart je dat aan? En is het wel verstandig om dat te doen?
Of je verliefdheid is over en je begrijpt niet waarom. Therapie kan daarin helderheid brengen. Om wat te noemen: het kan te maken hebben met vormen van asso- en dissociatie, het eerst uitvergroten van alle positieve dingen bij je partner en geen oog hebben voor de negatieve, en later omgekeerd wat de verliefdheid doet verdwijnen als sneeuw voor de zon. Het kan samenhangen met afweer; verliefdheid is grotendeels gebaseerd op valse hoop: ‘deze persoon gaat mij alles geven wat ik nodig heb’. Als blijkt dat dat niet gebeurt zwakt die hoop af, wat je merkt aan het minder zin hebben in vrijen en je schakelt over op een andere afweervorm zoals ontkenning van behoeften (geen interesse meer in seks) of je partner van alles gaan verwijten (valse macht).
Mannen geven dan vaak kritiek op het uiterlijk ‘je ziet er niet uit’, hoe kan ik je nou (nog) aantrekkelijk vinden? Vrouwen komen meer met het verwijt dat hij ‘niet weet hoe hij haar echt plezier kan verschaffen en alleen maar uit is op z ‘n eigen genot’. Omgekeerd komt natuurlijk ook voor. Een andere uitingsvorm van valse macht is het seksueel sadisme waarbij het kunnen overheersen en vernederen van je partner een vereiste is om nog te kunnen genieten van seks. Het plotseling verliefd worden op iemand anders en vreemdgaan hebben dikwijls te maken met een symbool in iemands gedrag wat wordt getriggerd, waardoor een afweervorm als bv. verliefdheid veroorzakende valse hoop actief wordt. Inzicht in deze werkingsmechanismen kan helpen beter om te gaan met daaruit voortkomende problemen.
Het kan gebeuren dat je als single ongepland al knuffelend er toe komt seks te hebben en dat je niet durft te beginnen over condooms (ondanks alle publiciteit rond het oplopen van SOA ‘s e.d.) of dat je als jongen niet durft te informeren naar pilgebruik. En dat is je niet één keer overkomen, het gebeurt je steeds weer. Kan je leren daarover te beginnen, als het zich weer voordoet?
Het kan zijn dat je moeite hebt met het seksueel actief zijn van je ouders, zeker als die op latere leeftijd een nieuwe relatie beginnen. Helder krijgen hoe daarmee om te gaan kan het een stuk gemakkelijker voor je maken (en voor je ouders). Of een al wat ouder stel kan zich generen naar de partner toe voor het feit dat er soms sprake is van incontinentie en zich daardoor afwijzend opstellen als het erom gaat intiem te worden. Of ook omgekeerd, je hebt een hekel aan jezelf als je je er op betrapt, dat je een beetje vies bent van de ander, nu je weet….
Trouwens, ook jongeren kunnen last hebben van urineverlies tijdens het vrijen en zich daarvoor generen. Vrouwen spannen om die reden vaak hun bekkenbodem aan, wat de penetratie bemoeilijkt en wat dan weer pijn geeft. Therapie kan helpen je over die gêne heen te zetten.
Hoe onwaarschijnlijk het ook lijkt in deze tijd, je kan te maken krijgen met een nog steeds bestaand taboe op homoseksualiteit (de onverdraagzaamheid neemt weer toe, las ik in een recent artikel) of op onvruchtbaarheid. Deze onderwerpen zijn vaak toch niet bespreekbaar met mensen van wie je dat wel verwachtte. Dat doet pijn. Het kan zo moeilijk voor je zijn, dat een therapeutisch gesprek niet misplaatst zou zijn. Het lucht op of het maakt het zelfs mogelijk zo ‘n taboe te doorbreken en het gesprek alsnog aan te gaan.
Je kan het moeilijk hebben met het feit, dat je absoluut geen zin meer hebt in seks. Naar je partner toe omdat je denkt hem of haar tekort te doen, uit angst dat het je relatie kost, of gewoon voor jezelf als je er aan terugdenkt hoe je er ooit van genoot. Als je merkt dat je partner regelmatig masturbeert, kan dat je hinderen. Beteken ik niet genoeg voor hem/haar? Schiet ik te kort en hoe kan ik dat veranderen? Moet ik het erover hebben of beter maar net doen of ik niks merk? Of ook, je doet zelf regelmatig aan zelfbevrediging. En steeds weer vraag je je af: is dit nog wel normaal? Ik ben toch gelukkig in m ‘n relatie, of denk ik dat maar? Schort er toch iets aan?
Of misschien maak je je zorgen over de invloed van porno binnen je gezin. De actualiteit van dit thema blijkt uit het feit, dat christelijke en progressieve politieke partijen elkaar gevonden lijken te hebben in een gezamenlijke ophef over de seksuele moraal. Terwijl de meeste kinderen naar porno kijken (het is immers maar een kwestie van een paar klikken met de muis) worden ze daarin nauwelijks begeleid binnen de context van seksuele voorlichting op school en maak je je daarover zorgen. Of je wilt daarin zelf voorzien en weet niet goed hoe. Kinderen zien, als ze porno kijken, een wereld van turbo-nepseks, helemaal gericht op de man, waarin meisjes en vrouwen altijd seksueel beschikbaar zijn. In het IKONprogramma “Geloof, seks en wanhoop” zei een jongen van een jaar of achttien: “Overal zie je het, seks is overal. Dus zo snel mogelijk de kleren uit, that ‘s it.” Daarbij komt nog dat met al die gefoto-shopte beelden veel jongeren problemen hebben met hun lichaamsbeeld op dat punt.
Seksuologen en huisartsen signaleren een grote toename van meisjes die pijn hebben bij het vrijen. Genoemd tv programma: “En waarom? Omdat jongeren porno kijken en daar zien ze dat die mannen ‘m er veel te snel in proppen. En die meiden zeggen er niks van, want die willen geen tutjes zijn.” En verder: “Het seksueel ontwaken is heel complex, het is een ontwikkeling die in werkelijkheid heel langzaam en subtiel verloopt met allerlei verschillende stadia, maar daarvan krijg je in pornofilms niks te zien. Daar zie je voortdurend “gepomp”, een abc ‘tje van een paar vaststaande handelingen. De lange weg er naartoe zie je niet.”
Als de eerste seksuele opwinding die je als kind ervaart gekoppeld is aan het kijken naar porno, dan zet die koppeling zich vast in je hoofd. Hoe vaker dat gebeurt, hoe moeilijker het is om van die beelden af te komen. En ook: hoe moeilijker het uiteindelijk is om tot echt fysiek contact te komen. Misschien ben je van een generatie die dit uit eigen beleving kent en vormt dat nu een probleem voor je?
Behalve zorg om de invloed van porno m.b.t. je kinderen kan het ook gaan om het zelf verslaafd zijn aan het kijken naar porno, of het hebben van moeite met / zorg om het gedrag van je partner in dit opzicht.
