Hoofdpijnvarianten
Clusterhoofdpijn
Clusterhoofdpijn (ook wel Hortonse neuralgie genoemd) is een zeldzame variant van migraine, met hogere aanvalsfrequentie dan bij gewone migraine (vaak in serie vlak achter elkaar). Komt vnl. voor bij mannen ouder dan 30 jaar en treedt vaak op vlak voor het wakker worden (wordt daarom wel wekkermigraine genoemd). Begint vaak met jeuk of waterige afscheiding uit één neusgat, voor het overgaat in felle pijn. Die pijn is meestal gelokaliseerd rondom of achter één oog, wat dan rood en tranend wordt, met gezwollen en hangend (bovenste) ooglid en een vernauwde pupil. Gaat samen met een verstopte en/of loopneus en een bezweet voorhoofd. Er is geen sprake van een ontsteking, al lijkt het er wel op door de roodheid van het oog en soms ook de wang in combinatie met lokale temperatuursverhoging en de felle pijnscheuten
Vanwege de heftige pijn ervaar je bewegingsdrang, je wilt met je hoofd bonken of wiegen en heen en weer lopen. Je hebt totaal geen eetlust meer, integendeel. Je bent misselijk en meestal moet je braken tijdens een aanval. De aanvallen (die elk van 15 minuten tot 3 uur duren) doen zich voor over perioden van 6-8 weken en wel met een frequentie van 2 per week tot meerdere per dag.
Bekend is dat het gaat om een aandoening van de bloedvatenwanden van de schedel en de hersenvliezen. Deze heftige vorm van hoofdpijn treedt op als reactie op histamine, spontaan ergens in je lichaam vrijkomend of toegediend, precies in het gebied boven de arteria carotis externa.
Precieze oorzaken zijn onbekend, wel de uitlokkers t.w. alcohol, zuurstoftekort/luchtdrukverschillen, stress, smaakversterkers en sorbitol. Als medicatie worden ergotamine en corticosteroïden gegeven en toediening van zuurstof geeft verlichting.
Spanningshoofdpijn
Spanningshoofdpijn is te voelen in je hele hoofd, niet kloppend en voelt als een strakke band rondom, met uitstraling vanuit de nek (om die reden ook wel ‘migraine cervicale’ genoemd). Deze ‘nerveuze hoofdpijn’ (nog weer een andere benaming) komt het meest van allemaal voor. Soms voel je je misselijk zonder te hoeven braken, je hebt geen last van overgevoeligheid voor licht en het verergert niet bij inspanning. Doorgaans heeft het een chronisch karakter, maar het komt ook incidenteel voor. De oorzaak is spierspanning in de nek en de schouders op basis van een slechte lichaamshouding, sociale of psychische spanningen, vermoeidheid, stress en angst koorts, ontsteking, ziekte of hoge bloeddruk . Ook alcoholgebruik kan spanningshoofdpijn geven. De behandeling bestaat uit het vermijden van onderliggende spanning en ontspanningsoefeningen, lichte massage nek/schouders en het gebruik van vrij verkrijgbare pijnstillers als aspirine, paracetamol of ibuprofen
Chronische hoofdpijn
Wat bekend staat als chronische hoofdpijn is continu aanwezige hoofdpijn met een aspecifiek beeld, dus zonder enig patroon. Chronisch dagelijkse hoofdpijn kan al ontstaan als je 5 of meer kopjes/glazen cafeïnehoudende dranken als koffie, thee, ijsthee of cola per dag drinkt. De behandeling bestaat er dan ook uit het gebruik daarvan te verminderen of geheel stop te zetten. En je kan ook hoofdpijn krijgen juist door medicijngebruik ertegen.
Medicatieafhankelijke hoofdpijn kan zich voordoen als je langdurig (meer dan 3 maanden aaneen of langer) paracetamol, ibuprofen of naproxen slikt als hoofdpijnmedicatie (niet als je ‘t inneemt tegen iets anders). Het kan al ontstaan bij een gebruik van meer dan 3 dgn. per week of meer dan 3 tabletten per dag. De behandeling bestaat dan ook uit het doorbreken van die vicieuze cirkel.
pseudo-migraine aanvallen
Als laatste wil ik nog noemen de pseudo-migraine aanvallen (hoewel je juist geen hoofdpijn ervaart). Dat ik ze hier toch noem is, omdat ze qua optreden lijken op migraineaanvallen met schijnbaar prodromale visuele stoornissen, de zgn aura ‘s (maar zonder dat er een hoofdpijnaanval op volgt) die bovendien waarschijnlijk ook nog ‘s door dezelfde stoornissen in de hersenen veroorzaakt worden. Bij nader onderzoek (röntgen, EEG) om na te gaan of het wel of niet om migraine gaat blijkt dat toch (met duidelijke afwijkingen in de hersenen) niet het geval te zijn.
Algemeen
Als je functioneren ernstig belemmerd wordt door regelmatig terugkerende hoofdpijnen is doktersbezoek altijd wel aan te bevelen, ook als je kinderen opeens last krijgen van heftige hoofdpijnen. Maar het is absoluut noodzakelijk een arts te consulteren als bij migraine-equivalenten (waarvan ik als voorbeeld pseudo-migraine noemde) de hoofdpijnen gepaard gaan met geestelijke verwardheid of met koorts en overgeven, of als je er ‘s nachts wakker van wordt. Verontrustend is ook als je samengaand met die hoofdpijn constateert dat er sprake is van spierkracht- of karakterverandering. Dat zijn alarmsignalen van dusdanig ernstige aard dat ze het waard zijn serieus genomen te worden.
Van de genoemde hoofdpijnvarianten is alleen clusterhoofdpijn moeilijk of niet met het migraineprotocol te behandelen. Verder zijn naast de migraine ook de andere hoofdpijnen hier goed mee te behandelen.
